Bezpieczne podróżowanie samolotem

Podróże lotnicze okazują się być najbezpieczniejszym środkiem transportu zbiorowego podczas pandemii koronawirusa. Dzięki odpowiedniej wentylacji, filtrom HEPA oraz stosowaniu maseczek przez pasażerów i personel ryzyko zakażenia SARS-CoV-2 na pokładzie samolotu jest bardzo małe. 

Zgodnie ze stanowiskiem Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC), z grudnia 2020 roku, wobec powszechnego występowania COVID-19 w państwach Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii podróże międzynarodowe wydają się mieć mniejsze znaczenie dla sytuacji epidemiologicznej w poszczególnych krajach niż lokalne rozprzestrzenianie się zakażeń wirusem SARS-CoV-2. Oszacowano, że częstość występowania COVID-19 wśród podróżujących za granicę jest mniejsza niż w populacji ogólnej i wynosi <1%, dlatego według Światowej Organizacji Zdrowia podróżnych nie należy uważać za grupę zwiększonego ryzyka w odniesieniu do transmisji SARS-CoV-2.

W ostatnich tygodniach w ocenie ryzyka wyjazdów zagranicznych dla zdrowia publicznego uwzględnia się także zagrożenie nowymi wariantami wirusa SARS-CoV-2, które charakteryzują się zwiększoną zakaźnością. Z tego powodu ECDC zaleca obecnie unikać podróży, które nie są niezbędne.

Zapobieganie COVID-19 w podróży polega przede wszystkim na utrzymywaniu dystansu społecznego, stosowaniu maseczek i częstym myciu rąk. Choć dowody na stosowanie medycznych masek, by zapobiegać COVID-19 są ograniczone, to używanie ich w połączeniu z innymi środkami prewencji zakażeń jak: dystans społeczny, izolacja w przypadku choroby, dezynfekcja rąk i unikanie dotykania twarzy, nosa, oczu i ust, należy traktować jako przydatną w podróży niefarmakologiczną formę ochrony przed wirusem.

Dużo zależy od miejsca docelowego podróży, a także sytuacji epidemicznej kraju, z którego wyruszamy. Dostępne dowody nie przemawiają za kwarantanną czy testowaniem podróżnych jako skutecznym środkiem ochrony zdrowia publicznego, wpływającym na zmniejszenie transmisji SARS-CoV-2. Test przed lotem możne zmniejszyć możliwość przenoszenia się wirusa podczas podróży, zwłaszcza gdy odlatuje się z kraju lub obszaru o bardzo wysokich wskaźnikach zachorowalności. 

Pandemia koronawirusa to nie wszystko, są inne drobnoustroje, które mogą wywoływać różne choroby zakaźne. Ich profilaktyka podczas pandemii jest szczególnie ważna dla podróżujących. Szczepienia zarówno obowiązkowe jak i zalecane chronią w czasie podróży przed groźnymi chorobami, ale również przed problemami formalnymi (np. zakaz wstępu dla osób z gorączką na lotnisku). Przed wyjazdem zagranicznym zawsze warto skonsultować z lekarzem medycyny podróży zakres szczepień obowiązkowych i zalecanych w miejscu docelowym, a także rekomendowanych w zależności od charakteru pobytu za granicą.

Obecnie przeżywamy wyjątkową sytuację mierząc się z wieloma zakazami, w tym ograniczonym podróżowaniem, zwłaszcza jeśli chodzi o egzotyczne czy tropikalne tereny. 

Warto jednak wiedzieć, że podczas pandemii koronawirusa udokumentowane zostały pojedyncze przypadki zakażenia SARS‑CoV‑2 na pokładzie samolotu. Małe ryzyko zakażenia się, tłumaczy się brakiem bezpośredniego kontaktu twarzą w twarz pomiędzy pasażerami, fizyczną barierą zapewnianą przez oparcia foteli oraz zastosowanym systemem wentylacji. Powietrze w samolocie jest wymieniane co kilka minut oraz dodatkowo na bieżąco uzupełniane z zewnątrz. W kabinie utrzymuje się wertykalny przepływ powietrza, stosowany jedynie w pomieszczeniach, w których istnieją wysokie wymogi czystości powietrza. To również korzystnie wpływa na ograniczenie ryzyka zakażeń drogą kropelkową. Większość linii lotniczych wyposaża swoje samoloty w filtr HEPA, zmniejszający ryzyko transmisji patogenów chorobotwórczych.

Właśnie dzięki temu samolot wydaje się obecnie być jednym z najbezpieczniejszych środków transportu publicznego. Zdecydowanie bardziej bezpiecznym niż pociąg, prom czy autobus.

Źródła:

Wroczyńska A., Kuna A., Rymer W.: Podróże zagraniczne podczas pandemii COVID‑19. Med. Prakt., 2020; 7-8: xx–xx

Wroczyńska A., Kuna A., Ściubisz M.: Ograniczenia w podróżach międzynarodowych związane z pandemią COVID-19. Med. Prakt.,2021; 1: 107–109

https://www.easa.europa.eu/document-library/general-publications/guidelines-covid-19-testing-and-quarantine-air-travellers

https://www.politykazdrowotna.com/70328,oecd-aktualizuje-wytyczne-dot-noszenia-maseczek