Podróże zagraniczne w czasie pandemii COVID‑19

Trwająca obecnie pandemia COVID‑19 jest powodem wyjątkowej, na przestrzeni ostatnich lat, sytuacji w medycynie podróży. Podróże zwiększają ryzyko zarażenia wirusem, zarówno w środkach transportu, jak i w dużych skupiskach ludzi na lotniskach, ośrodkach wypoczynkowych czy w hotelach. Ruch turystyczny wiąże się też ze zwiększoną transmisją wirusa – osoby podróżujące przenoszą go na nowe tereny.

W zamkniętym środku transportu turysta może znaleźć się w bliskiej odległości od osoby zakażonej, co może skutkować zakażeniem. W jego następstwie może dojść do poważnych problemów zdrowotnych oraz utrudnień w życiu codziennym wynikających choćby z konieczności poddania się izolacji.

Gdy na początku roku pojawiły się pierwsze zachorowania w chińskim mieście Wuhan, do rozprzestrzenienia się choroby i osiągnięcia przez nią rozmiaru pandemii w dużej mierze doszło właśnie za przyczyną ruchu turystycznego. Zakażeni podróżnicy mocno przyczynili się do przenoszenia wirusa między państwami i kontynentami, stając się ogniskami choroby w swoich rodzimych miastach. Z biegiem czasu wpływ turystyki na rozprzestrzenianie się choroby zmalał. Jak szacuje European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC), teraz, gdy wirus rozprzestrzenił się już niemal na całym świecie, zakażenia w Europie, do których doszło poza krajem zamieszkania stanowią jedynie ok. 3% wszystkich przypadków.

Jakie jest ryzyko zachorowania w samolocie?

W czasie trwania pandemii odbyło się wiele lotów, którymi, jak się później okazało, leciały osoby zarażone COVID-19. Sytuacji tej sprzyjał fakt, że wiele osób przechodziło chorobę bezobjawowo. Mimo to, w opublikowanych analizach naukowych jak dotąd potwierdzono tylko jedną sytuację, w której do zakażenia wirusem doszło rzeczywiście w na pokładzie samolotu. Miało to miejsce w czasie lotu przewożącego 335 pasażerów z Singapuru do Chin w styczniu br. Wśród nich dużą grupę stanowili mieszkańcy Wuhan, z których u 16 potwierdzono COVID 19 podczas kwarantanny po tej podróży.

Małe ryzyko zakażenia podczas lotu jest przede wszystkim wynikiem braku bezpośredniego kontaktu między pasażerami. Mimo, że wiele osób siedzi we wspólnej przestrzeni, są one jednak oddzielone oparciami foteli, stanowiącymi rodzaj fizycznej bariery. Duże znaczenie mają też systemy wentylacji, które projektowane są w celu minimalizowania ryzyka przenoszenia się zarazków w czasie lotu. Świeże powietrze jest na bieżąco uzupełniane z zewnątrz. Większość linii lotniczych wyposaża obecnie samoloty w filtry HEPA, zmniejszające ryzyko transmisji patogenów na pokładzie.

Jak zapobiegać zakażeniom SARS CoV 2 w podróży?

Przede wszystkim należy pamiętać o noszeniu maseczki, nie dotykaniu ust, nosa i okolic oczu oraz częstym dezynfekowaniu rąk. Dobrze też, o ile możliwości na to pozwalają, zachować dystans od współpasażerów. Warto przy tym pamiętać, że maseczkę w samolocie należy zmieniać co 4 godziny (o ile producent nie ma innych zaleceń). Należy ją również zmienić w przypadku uszkodzenia, zamoczenia lub sytuacji, gdy ktoś w naszą stronę kichnie lub zakaszle. Warto więc na podróż zabrać większy zapas.

Przestrzeganie powyższych zasad ważne jest nie tylko w samym środku transportu, ale również na dworcu czy lotnisku. W tych miejscach narażeni jesteśmy na kontakty międzyludzkie, co znacząco zwiększa możliwości zakażenia. Dobrze jest, jeśli to możliwe, unikać dużych skupisk ludzkich i minimalizować czas, jaki musimy w nich spędzić oraz ograniczyć kontakt z powierzchniami, na których mogą znajdować się zarazki – lepiej nie korzystać z restauracji, a odprawę zrobić online.

Czy podróżnych wyjeżdżających za granicę oraz powracających do Polski obowiązuje kwarantanna?

We wcześniejszej fazie pandemii, osoby wracające do kraju były poddawane 2 tygodniowej kwarantannie. W czerwcu zniesiono to zalecenie w stosunku do osób wracających z krajów Unii Europejskiej, a obecnie kwarantanna nie jest wymagana u obywateli Polski wracających z zagranicy (inne zasady dotyczą mieszkańców państw poza UE).

Jeśli chodzi o pobyt za granicą, to obowiązek kwarantanny jest ustalany przez władze lokalne, nie ma więc jednej zasady. Wiele państw w Europie tego nie wymaga, ale zawsze lepiej sprawdzić, np. na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Opracowano na podstawie:
https://www.mp.pl/covid19/ekspertcovid2019/242955,jak-oceniac-indywidualne-ryzyko-zdrowotne-w-podrozach-zagranicznych-podczas-pandemii
„Podróże zagraniczne podczas pandemii COVID 19”, MEDYCYNA PRAKTY CZNA 7–8/2020
MAT-PL-2000877-1.0-09/2020